- کد خبر: 97622
- 1404/07/22 - 07:08
- 17 بازدید
اقتصاد کلان ایران سالهاست که با نااطمینانی بزرگی به نام تحریم روبهرو است. این نااطمینانی منجر به تورمهای چند درصدی در سالیان گذشته شده است. تورم ایجاد شده در این سالها به علت رشد قیمت ارز نبوده است. چون افزایش قیمت ارز خود معلول، علت دیگری به نام کسری بودجه است. دولت به دلیل وجود تحریمهای نفتی و بانکی گرفتار کسری بودجه بوده است. حجم زیادی از درآمد دولت از فروش نفت و میعانات گازی است، اگر این درآمدها کاهش پیدا کنند، دولت دیگر نمیتواند تعهدات مالی خود را انجام دهد.
به گزارش اقتصادآنلاین، دولت برای اینکه بتواند این کسری بودجه را جبران کند، مبجور بوده است اوراق بفروشد یا پول چاپ کند. با افزایش چاپ پول، قدرت خرج کردن جامعه افزایش پیدا کرده است. در نتیجه تقاضا برای خرید کالا و خدمات منجر به رشد قیمت آنها در فضای اقتصادی شده است. به همین دلیل اگر در این سالها سرمایهگذاری مناسبی انتخاب نکرده باشید به ضرس قاطع بخش زیادی از قدرت خرید خود را از دست دادهاید. از این رو برای اینکه بتوانیم در ماههای آینده سرمایهگذاری مناسبی را انتخاب کنیم، به بررسی بازارهای مختلف میپردازیم.
بازار سرمایه (بورس): بازگشت اعتماد یا ادامه رکود؟
شاخص کل بازار سهام بعد از جنگ دوازده روزه اصلاح قیمتی شدیدی را تجربه کرد. زیرا کشور در یک نااطمینانی بزرگی قرار داشت. این اتفاق باعث شد که بازار سهام از لحاظ قیمتی ارزندگی چشمگیری پیدا کند. چون این کاهش قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس ناشی از کاهش سودآوری آنها نبود، بلکه به دلیل وجود ریسکهای پیش بینی نشده بود. با کاهش این ریسکها فعالان و سرمایهگذاران بازار تقاضای خود برای خرید سهام را افزایش دادند و در حال حاضر شاخص کل سهام به بیش از ۳ میلیون واحد رسیده است.
روند کوتاه مدت و بلند مدت بورس
باتوجه به ورود نقدینگی بالایی که در چند هفتهی اخیر به بازار سهام سرازیر شده است میتوان از لحاظ تکنیکالی پیش بینی کرد که شاخص کل بازار سهام حداقل تا سقف خود که حدودا ۳ میلیون ۲۰۰ هزار واحد است، رشد کند. اما در بلند مدت این بازار توانایی این را دارد که از سایر بازارهای سرمایهگذاری سوددهی بالاتری داشته باشد. برای ادامهی این روند سیاستهای دولت میتواند بسیار اثرگذار باشد. ازجمله میتوان به نرخ تسعیر ارز شرکتهای صادرات محور اشاره کرد.
اگر شرکتهای پذیرفته شده در بورس نرخ تسعیر ارز آنها افزایش پیدا کند، باعث میشود سودآوری آنها جهش پیدا کند. در این صوررت این انتظار وجود دارد که قیمت سهام صنایع پیشرو همانند خودرو، بانک، پتروشیمی و دارو رشد چشمگیری پیدا کنند. سرمایهگذاران برای اینکه بتوانند ورود و خروج پول از سهام مختلف، میزان بازدهی روزانه آنها را بررسی کنند، میتوانند به سایت tsetmc مراجعه کنند. این سایت همهی اطلاعاتی که سرمایهگذاران باید در مورد یک سهم بدانند را خود جایی داده است.
سود بدون ریسک در بورس
خرید سهام و صندوق سهامی ریسک سرمایهگذاری بالایی دارد. اما برخی از سرمایهگذاران تمایلی به پذیرش نوسانات قیمتی بازار ندارند. این سرمایهگذاران میخواهند از دارایی خود سود ثابت و بدون ریسک کسب کنند. صندوق درآمد ثابت تنها بازاری است که میتواند سود بدون ریسک و بالاتر از بانک به سرمایهگذاران خود ارائه دهد. زیرا صندوقهای درآمد ثابت سبد دارایی آنها از اوراق با درآمد ثابت و سپرده بانکی تشکیل شده است. این داراییها در برابر نوسانات قیمتی بازار مصون هستند.
صندوقهای درآمد ثابت سود بالاتری نسبت به سپردهگذاری در بانک دارند. بانکها به سپردههای بلند مدت یک ساله ۲۰.۵ درصد سود پرداخت میکنند. اما صندوقهای درآمد ثابت عموما ۳۶ درصد سود به سرمایهگذاران خود ارائه میدهند. از سوی دیگر سپردهگذاری در بانک نرخ شکست دارد. یعنی اگر فردی در بانک سپردهگذاری کند و بخواهد قبل از سررسید دارایی خود را از بانک خارج کند باید بخشی از سود خود را تحت عنوان نرخ شکست به بانک پرداخت کند. اما صندوقهای درآمد ثابت نرخ شکست ندارند و سرمایهگذاران میتوانند بصورت روزانه از این صندوقها کسب سود کنند.
بازار ارز: نوسان محدود یا موج جدید؟!
بازار ارز یکی از بازارهایی است که با انتشار اخبار سیاسی و اقتصادی سریع واکنش نشان میدهد. اما عواملی همانند سیاستهای پولی بانک مرکزی و تراز تجاری تاثیر مستقیمی بر این بازار دارند. اگر در کشور تورم بالایی وجود داشته باشد، بانک مرکزی برای کنترل تورم یا کاهش سرعت رشد آن میتواند سیاست پولی انقباضی اجرا کند. سیاست پولی انقباضی به این معنی است که بانک مرکزی نرخ بهره حقیقی را افزایش دهد. در این صورت افراد جامعه بخش زیادی از دارایی خود را برای کسب سود بدون ریسک وارد بانکها میکنند. در این صورت تقاضا برای ارز کاهش پیدا میکند.
از سوی دیگر تراز تجاری کشور بر قیمت ارز تاثیر بسزایی دارد. اگر تراز تجاری کشور منفی باشد، به این مفهوم است که ارز به اندازهی کافی در کشور وجود ندارد. این کار باعث میشود فعالان بازار انتظار داشته باشند که در آینده قیمت ارز افزایش پیدا میکند. به همین دلیل اگر تراز تجاری منفی باشد تقاضا برای ارز رشد خواهد کرد. اگر دولت بتواند تراز تجاری کشور را مثبت کند، در کاهش قیمت ارز نقش بسیاری خواهد داشت.
اما باتوجه به میزان کسری بودجه و منفی بودن تراز تجاری، این امکان وجود دارد که قیمت ارز در ماههای آینده رشد پیدا کند. زیرا از بین رفتن کسری بودجه و کاهش تراز تجاری کاری زمانبر است و دولت نمیتواند در یک بازه زمانی کوتاه مدت این نا ترازیها را جبران کند.
بازار طلا و سکه: پناهگاه امن یا دارایی پرریسک؟
به جرات میتوان گفت که بهترین سرمایهگذاری در شرایط وجود تورم خرید طلا است. اگر دادههای تورم و رشد قیمت طلا در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت را بررسی کنیم، به روشنی قابل مشاهده است که قیمت طلا رشد بالاتری نسبت به تورم داشته است. این در حالی است که بسیاری از بازارهای سرمایهگذاری حتی نتوانستهاند به اندازهی تورم افزایش قیمت داشته باشند.
قیمت طلا در بازار داخلی ایران به دو عامل اصلی وابسته است، قیمت دلار و قیمت جهانی اونس. باتوجه به وجود تحریمهای نفتی و بانکی احتمالا قیمت ارز در میان مدت و بلند مدت روند افزایشی داشته باشد. از سوی دیگر قیمت جهانی طلا در یک ماه گذشته توانسته است از ۴۰۰۰ هزار دلار برای هر اونس را رد کند. اما پیش بینیهای جدیدی برای سال ۲۰۲۶ میلادی برای قیمت جهانی طلا وجود دارد. بانک گلدمن ساکس در جدیدترین پیش بینی خود، اعلام کرده است که قیمت جهانی طلا تا پایان سال ۲۰۲۶ میتواند به بیش از ۴۹۰۰ دلار برسد. با توجه به این تفاسیر میتوان نتیجه گرفت که قیمت طلا در ایران نیز همچنان روند افزایشی خود را حفظ کند.
صندوق طلا بخریم یا طلای فیزیکی؟
برای سرمایهگذاری در طلا بسیاری از خانوارهای ایرانی عموما طلای فیزیکی خریداری میکنند. اما طلای فیزیکی برای سرمایهگذاری گزینهی مناسبی نیست. زیرا خرید طلای فیزیکی مشمول پرداخت هزینههای اضافی است. این هزینهها شامل اجرت ساخت طلا، مالیات بر ارزش افزوده و سود فروشنده است. اما برای خرید صندوق سرمایه گذاری طلا لازم نیست فرد چنین هزینههای اضافی پرداخت کند.
از سوی دیگر امنیت سرمایهگذاری در صندوق طلا بسیار بالاتر از طلای فیزیکی است. چون طلای فیزیکی از هر نوعی که باشد همواره ممکن است مورد سرقت قرار بگیرد. اما صندوقهای طلا به دلیل اینکه تمامی معاملات آنها بصورت آنلاین است، هرگز گرفتار چنین ریسکی نمیشوند. برای خرید طلای فیزیکی به سرمایه اولیهی زیادی نیاز است. برای خرید صندوق طلا، سرمایهگذاران به سرمایه بالایی نیاز ندارند، بلکه میتوانند با حداقل ۵۰۰ هزار تومان در صندوقهای طلا شروع به سرمایهگذاری کنند.
اگر بخواهیم بازدهی صندوقهای طلا را با سایر بازارهای سرمایهگذاری بررسی کنیم به یک بازه زمانی بلند مدت نیاز داریم. به همین دلیل میانگین بازدهی صندوقهای طلا را در یک بازه زمانی پنج ساله با سایر بازارها مورد بررسی قرار گرفتهاند. صندوقهای طلا در بازه زمانی پنج ساله منتهی به پایان شهریور ۱۴۰۴ بصورت میانگین ۵۸۲.۷۸ درصد بازدهی داشتهاند. این در حالی است که در این بازه زمانی پنج ساله تورم ۴۵۷.۴۷ درصد بوده است. اما نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است که، در این بازه زمانی مورد بررسی قیمت دلار در بازار آزاد تنها ۲۸۳.۷۹ درصد رشد قیمت را تجربه کرده است و قیمت مسکن نیز ۴۱۷.۹ درصد رشد داشته است.
با توجه به این اعداد میتوان نتیجه گرفت که در پنج سال گذشته سرمایهگذاری در مسکن و دلار نه تنها نتوانستهاند که تورم موجود را پوشش دهند، بلکه قدرت خرید سرمایهگذاران را کاهش داده است. چون بازدهی آنها کمتر از تورم موجود در کشور بوده است. اما صندوقهای طلا رشد بسیار بالاتری از تورم را ثبت کردهاند.
بازارهای مالی کدام مسیر را برمیگزینند؟!
باتوجه به توضیحات داده شده به احتمال بالایی تورم تا پایان سال روند افزایشی خواهد داشت. باتوجه به این موضوع سرمایهگذاران بهتر است بخش زیادی از دارایی خود را در صندوقهای طلا سرمایهگذاری کنند. چون صندوقهای طلا در شرایط وجود تورم، بهترین گزینه برای حفظ قدرت خرید هستند. از طرفی، بازار سرمایه در یک ماه گذشته رشد خوبی را تجربه کرده است که بر اساس نظر کارشناسان این بازار تا پایان سال پتانسیل رشد بالاتری را دارد. اما سرمایهگذاران باید توجه داشته باشند که برای کاهش ریسک سرمایهگذاری بهتر است که همواره بخشی از دارایی خود را در صندوقهای درآمد ثابت سرمایهگذاری کنند.
