کمبود داروکابوسی که همچنان ادامه دارد |

در دهه‌های اخیر، مشکل کمبود دارو به یکی از چالش‌های مهم و رایج در حوزه بهداشت و سلامت تبدیل شده است. این مشکل کمبود دارو، که به معنای عدم توانایی تأمین کافی دارو برای نیازهای جامعه است، یک تهدید جدی برای سلامتی عمومی به حساب می‌آید.

به طور معمول، علل کمبود دارو متنوعی دارد اما چند علت اصلی می‌تواند در این باره نام برده شود. افزایش جمعیت، تغییر در الگوی بیماری‌ها و نیازهای درمانی، مشکلات تولید و عرضه، و همچنین مسائل مرتبط با تامین مواد اولیه و تحریم‌ها از جمله عواملی هستند که می‌تواند باعث کمبود دارو گردد.

اثرات کمبود دارو بر جامعه و سلامتی مردم قابل توجه است. برخی از داروها، به عنوان مثال داروهای ضروری برای بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن، داروهای ضدسرطانی، ضدویروسی و ضدعفونی کننده‌ها، به طور ویژه در معرض خطر قرار دارند. این موضوع می‌تواند منجر به بروز مشکلات جدی درمانی، تشدید بیماری‌ها و افزایش نرخ مرگ و میر گردد. همچنین، کمبود دارو می‌تواند باعث افزایش قیمت داروها و ناپایداری در بازار دارو شود که این موضوع را برای بیماران و همچنین سیستم بهداشت و درمان کشور بسیار دشوارتر می‌کند.

اما ریشه این مشکل کجاست؟

تغییر ناگهانی سیاست‌های ارزی: دولت در سال ۱۴۰۱ با هدف ساماندهی یارانه دارو، طرح “دارویار” را اجرا کرد. اما این طرح با چالش‌های متعددی از جمله عدم تخصیص بودجه کافی، ناهماهنگی بین ارگان‌های مختلف و عدم شفافیت در قیمت‌گذاری روبرو شد.
افزایش قیمت مواد اولیه: بسیاری از مواد اولیه تولید دارو در کشور وارداتی هستند. افزایش نرخ ارز، به طور مستقیم بر قیمت تمام شده داروها تاثیر گذاشته و تولید را با چالش مواجه کرده است.
کمبود نقدینگی شرکت‌های داروسازی: بدهی‌های معوقه بیمه‌ها به شرکت‌های داروسازی، کمبود نقدینگی و مشکلات در تامین مواد اولیه، از دیگر عواملی هستند که به تشدید کمبود دارو دامن زده‌اند.

عواقب این کمبود چه هستند؟

به خطر افتادن سلامت بیماران: عدم دسترسی به موقع به دارو، می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای بیماران، به خصوص افراد مبتلا به بیماری‌های خاص، داشته باشد.
افزایش اضطراب و نگرانی در جامعه: کمبود دارو، اضطراب و نگرانی را در جامعه به ویژه در میان خانواده‌های بیماران افزایش داده است.
رشد بازار سیاه دارو: کمبود دارو در داروخانه‌ها، زمینه را برای سوءاستفاده سودجویان و رونق بازار سیاه دارو فراهم کرده است.

راهکار چیست؟

اصلاح و ساماندهی طرح دارویار: تخصیص بودجه کافی، شفافیت در قیمت‌گذاری، و هماهنگی بین ارگان‌های مختلف، از جمله اقداماتی هستند که برای اصلاح طرح دارویار ضروری هستند.
حمایت از تولید داخلی: حمایت از تولیدکنندگان داخلی مواد اولیه دارو و همچنین تسهیل واردات این مواد، می‌تواند به کاهش وابستگی به خارج و ثبات در بازار دارو کمک کند.
نظارت دقیق بر بازار: نظارت دقیق بر توزیع دارو و برخورد با متخلفان، از جمله اقداماتی است که می‌تواند از بروز کمبود و سوءاستفاده در بازار دارو جلوگیری کند.
کمبود دارو، مشکلی پیچیده با ابعاد مختلف است که حل آن نیازمند عزم ملی و همکاری همه ارگان‌های ذیربط است. بیایید با هم برای عبور از این بحران و تضمین سلامت جامعه تلاش کنیم.

در نهایت، مشکل کمبود دارو یک چالش جدی برای سلامت عمومی است که نیازمند همکاری و تلاش مشترک بین دولت‌ها، سازمان‌های بهداشتی و صنعت داروسازی است. تنها با توجه به اینکه داروها برای تأمین نیازهای درمانی جامعه بسیار حیاتی هستند، می‌توانیم به سلامتی عمومی و بهبود کیفیت زندگی افراد بیشتر کمک کنیم.