- کد خبر: 76563
- 1404/03/20 - 07:14
- 16 بازدید
- 2
در فضای پرنوسان و اغلب غیرقابل پیش‌بینی بازار رمزارزها، «تتر» جایگاهی یگانه و استراتژیک دارد.
برخلاف بیت‌کوین، اتریوم یا سایر کوین‌های پرریسک و پرنوسان، تتر به‌عنوان استیبل‌کوین (Stablecoin) طراحی شده تا واسطه‌ای پایدار برای ذخیره، انتقال و مبادله ارزش در دل یک سیستم ناپایدار باشد. اما آیا پایداری اسمی تتر به معنای کاهش ریسک واقعی است؟
نوسانات بازار و استثنای قیمت تتر؛ پایداری ظاهری یا پایداری واقعی؟
یکی از نقاط تمرکز در مقایسه عملکرد رمزارزها، بررسی رفتار قیمتی آن‌ها در شرایط بحرانی بازار است. قیمت تتر اصولاً باید همیشه برابر با ۱ دلار آمریکا باقی بماند، اما در عمل گاهی انحرافاتی جزئی (مثلا ۰٫۹۹ یا ۱٫۰۱ دلار) مشاهده می‌شود. هرچند این انحرافات نسبت به بیت‌کوین یا اتریوم بسیار ناچیز است، اما در موقعیت‌هایی مثل سقوط بازار در مارس ۲۰۲۰ یا فروپاشی UST در مه ۲۰۲۲، قیمت تتر نیز دچار انحرافی غیرعادی شد که نگرانی‌هایی درباره توانایی واقعی آن در حفظ نسبت ۱:۱ با دلار آمریکا ایجاد کرد.
در مقایسه، رمزارزهایی مثل بیت‌کوین و اتریوم نه‌تنها به‌صورت ذاتی پرنوسان‌اند، بلکه در بحران‌ها نیز ممکن است تا بیش از ۵۰٪ ارزش خود را از دست بدهند. بنابراین، از دید صرفا آماری، قیمت تتر کم‌نوسان است؛ اما از منظر اقتصادی و پشتوانه‌ای، ثبات قیمت آن به اعتماد کاربران به توانایی ذخیره‌سازی و نقدشوندگی شرکت صادرکننده (Tether Ltd) وابسته است، نه به مکانیسم‌های غیرمتمرکز بازار.
تفاوت در ساختار پشتوانه: دارایی واقعی یا الگوریتمی؟
یکی از تمایزهای کلیدی تتر نسبت به رمزارزهای دیگر، وابستگی آن به دارایی‌های مشهود در دنیای واقعی است. طبق گزارش‌های دوره‌ای شرکت Tether، پشتوانه تتر شامل ترکیبی از اوراق خزانه، اسناد تجاری کوتاه‌مدت، ذخایر نقدی و گاه رمزارزهای دیگر است. این مدل، موسوم به «پشتوانه کامل و متمرکز» در تضاد کامل با مکانیسم‌های «الگوریتمی» مانند آنچه در UST پیاده‌سازی شد قرار دارد.
در حالی‌که رمزارزهایی مانند بیت‌کوین یا اتریوم به‌هیچ‌وجه پشتوانه فیزیکی ندارند و صرفا بر اساس عرضه و تقاضای بازار قیمت‌گذاری می‌شوند، تتر در اصل باید معادل هر واحد USDT، یک دلار دارایی نگهداری کند. اما مسأله در شفافیت این ذخایر و نظارت قانونی است. چراکه تتر تاکنون چندین بار به دلیل عدم شفافیت، از سوی رگولاتورها مورد بررسی و پیگرد قرار گرفته است.
ریسک‌های نقدشوندگی و سیستماتیک؛ آیا تتر می تواند باعث بحران شود؟
در یک بازار بهم‌پیوسته، ثبات یک رمزارز مثل تتر تنها به خودش مربوط نیست. از آن‌جا که تتر سهم بالایی از حجم معاملات رمزارزی را به خود اختصاص داده (در برخی روزها بیش از ۷۰٪ از تراکنش‌ها)، اختلال در آن می‌تواند اثر دومینویی شدیدی در بازار ایجاد کند. در سناریویی که کاربران هم‌زمان اقدام به تبدیل گسترده تتر به دلار کنند، فشار نقدینگی ممکن است فراتر از ظرفیت شرکت Tether شود؛ در نتیجه، با تعلیق برداشت‌ها یا تأخیر در تسویه مواجه خواهیم شد، مشابه آنچه در برخی بحران‌های بانکی سنتی دیده‌ایم.
در حالی که بیت‌کوین یا سایر کوین‌های غیرمتمرکز فاقد چنین نقطه شکست مرکزی هستند، تتر به‌نوعی «بانک مرکزی بازار رمزارزها» است که تمرکز بالا و وابستگی کاربران، آن را به یک ریسک سیستمی تبدیل می‌کند.
مقایسه عملکرد در بحران های کلان اقتصادی
بررسی بازده و پایداری تتر در بحران‌هایی نظیر سقوط بازار ۲۰۲۰ یا افزایش نرخ بهره فدرال رزرو، حاکی از آن است که تتر توانسته تا حدی عملکرد باثباتی داشته باشد. در این دوره‌ها، بیت‌کوین تا بیش از ۶۰٪ ریزش داشته و بسیاری از توکن‌های کوچک‌تر عملاً نابود شده‌اند. اما، تتر با جذب تقاضای خروج سرمایه، حتی شاهد افزایش ارزش بازار خود بوده است.
این رفتار تایید می‌کند که سرمایه‌گذاران بزرگ و صرافی‌ها، تتر را به‌عنوان دارایی پناهگاهی (Safe Haven) در فضای رمزارزی در نظر می‌گیرند. اما نکته‌ی کلیدی اینجاست که عملکرد پایدار تتر در گذشته، تضمینی برای آینده نیست؛ مخصوصا اگر بحران در خود ساختار تتر ایجاد شود، نه در بازار کلی.
جمع بندی
تتر نسبت به سایر رمزارزها عملکرد باثبات‌تری از منظر قیمتی دارد. اما، این پایداری بر بستری از اعتماد به یک نهاد متمرکز بنا شده است، نه بر اساس شفافیت بلاک‌چینی یا عدم تمرکز واقعی. از سوی دیگر، بیت‌کوین و اتریوم علی‌رغم نوسان بالا، ساختاری باز و مقاوم در برابر سانسور دارند. بنابراین انتخاب بین تتر و سایر رمزارزها، بستگی به هدف سرمایه‌گذار دارد: اگر هدف، حفظ ارزش در کوتاه‌مدت و نقدشوندگی سریع است، تتر انتخاب معقولی است. اما اگر نگاه بلندمدت و تمرکز بر مالکیت واقعی در بستر بلاک‌چین مدنظر باشد، کوین‌های غیرمتمرکز مزیت بیشتری دارند.
سلام! مقاله خیلی خوبی بود، به‌خصوص مقایسه تتر با بیت‌کوین و اتریوم از نظر ریسک و پایداری خیلی برام روشن‌کننده بود. من مدتیه از تتر برای انتقال پول بین صرافی‌ها استفاده می‌کنم چون حس می‌کنم امن‌تره، ولی حالا با خوندن این مقاله درباره ریسک‌های نقدشوندگی و وابستگی به شرکت Tether یکم نگران شدم. به نظرتون برای کسی که فقط می‌خواد تو بازار رمزارزها یه ذخیره امن داشته باشه، تتر همچنان گزینه مناسبیه یا بهتره سراغ استیبل‌کوین‌های دیگه مثل USDC برم؟ ممنون از مقاله خوبتون!
سلام! خیلی خوشحالیم که مقاله براتون مفید بوده و ممنون که تجربه‌تون رو به اشتراک گذاشتید! 😊 درباره انتخاب تتر به‌عنوان ذخیره امن، باید بگم که تتر همچنان به خاطر حجم بالای معاملات و پذیرش گسترده تو صرافی‌ها یه گزینه پرطرفداره، ولی همون‌طور که تو مقاله اشاره شد، ریسک‌های مربوط به شفافیت و نقدشوندگی رو نباید نادیده گرفت. استیبل‌کوین‌هایی مثل USDC که تحت نظارت رگولاتورهای آمریکایی هستن و گزارش‌های شفاف‌تری از ذخایرشون ارائه می‌دن، می‌تونن گزینه‌های مطمئن‌تری باشن، به‌خصوص اگه اولویتتون امنیت بلندمدته. پیشنهاد می‌کنم یه مقایسه دقیق‌تر بین کارمزد انتقال و پذیرش صرافی‌های این دو انجام بدید و اگه امکانش بود، بخشی از سرمایه‌تون رو بین چند استیبل‌کوین پخش کنید تا ریسک کاهش پیدا کنه. بازم سؤالی بود، خوشحال می‌شیم راهنمایی کنیم!