علت کمبود روغن در بازار چیست؟ |

به گزارش نبض بازار، طی ماه‌های گذشته، تأمین برخی کالاهای اساسی با نوساناتی همراه بوده که روغن خوراکی یکی از آن‌هاست. در مقطعی از این مدت، بازار با کمبود عرضه روغن مواجه شد؛ به‌گونه‌ای که در برخی فروشگاه‌ها، توزیع این کالا به‌صورت محدود انجام می‌شد. در آن زمان، نگرانی مصرف‌کنندگان از کمیاب شدن روغن موجب شد تا برخی خانوارها بیش از نیاز خود اقدام به خرید و ذخیره‌سازی کنند. این رفتار، همراه با محدودیت عرضه، به نوسان بیشتر بازار دامن زد. با این حال، پس از تأمین ارز و مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی، روند توزیع روغن به حالت عادی بازگشت و بازار به ثبات نسبی رسید تا به امروز که رضا کنگری-رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران- از کمبود توزیع این محصول در بازار خبر داد و اظهار کرد: در بحث روغن، چالش اصلی مربوط به حاشیه سود بود که دیده نمی‌شد. اخیراً گزارش‌هایی رسیده که عرضه آن محدود شده است. دلیل این مسئله نیز نوسانات ارزی است. ما در اتحادیه در حال پیگیری موضوع هستیم تا از طریق مکاتبات رسمی مشکل برطرف شود.
 
در پی اظهارات رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی مبنی بر کمبود روغن در بازار،  با حضور در چند فروشگاه و خرده‌فروشی، وضعیت توزیع این کالا را بررسی کردیم،  بر اساس مشاهدات میدانی، برخی فروشگاه‌ها تنها تعداد محدودی از انواع روغن خوراکی را در اختیار داشتند و در برخی برندها نیز کمبود مشاهده می‌شد.
 
مسئولان فروشگاه‌ها اعلام کردند که این کمبود در مقایسه با هفته‌ها و ماه‌های گذشته محسوس‌تر است، اما تاکنون در تأمین نیاز روزانه مردم مشکلی ایجاد نشده است. با این حال، آنان تأکید کردند در صورت تداوم محدودیت در توزیع و عرضه، احتمال بروز نوسان و کمبود جدی در بازار این محصول وجود دارد.
 
علیرضا شریفی – دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران – درباره وضعیت تولید روغن در کشور اظهار کرد: طی ۶ ماهه نخست سال جاری بیش از ۱.۱ میلیون تن انواع روغن نباتی توسط کارخانجات تولید و توزیع شده و این امر حاکی از رکوردشکنی تولید در صنعت  ۷۲ ساله روغن نباتی کشور است.
 
به گفته وی، در حال حاضر دوره انتظار وصول مطالبات ارزی تجار و کارخانجات روغن نباتی، به بیش از ۹ ماه رسیده است و این تاخیر بسیار طولانی موجب کاهش توان ارزی کارخانجات برای خریدهای مجدد، تنزل میزان خروج کالا از گمرکات (به دلیل فقدان مجوز فروشنده)، نگرانی فروشندگان خارجی در ارسال مجدد کالا به ایران و افزایش هزینه مالی کارخانجات شده و به همین دلیل اخیرا، میزان کوتاژهای روغن خام در گمرکات، به شدت کاهش یافته است.
 
شریفی حذف ارز ترجیحی و پیشروی تدریجی به سمت نظام تک نرخی ارز را موثرترین و کارآمدترین استراتژی در شرایط پیش روی صنعت روغن نباتی برشمرد و متذکر شد: در صورت تغییر نرخ ارز صنعت روغن نباتی از ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به نرخ آزاد یا تجویز واردات بدون انتقال ارز، میانگین قیمت مصرف کننده هر کیلوگرم روغن نباتی از ۹۲ هزار  و ۵۰۰ تومان فعلی به ۲۲۰ هزار تومان می‌رسد.
 
وی افزود: با توجه به سرانه مصرف روغن خانوار هر ایرانی معادل یک کیلوگرم در ماه و ارزبری هر کیلوگرم روغن معادل ۱.۴ دلار، هزینه ماهانه هر ایرانی از ۹۲ هزار  و ۵۰۰ تومان فعلی به ۲۲۰ هزار تومان افزایش می‌یابد که در شرایط فعلی، رقم نگران کننده‌ای نیست ضمن اینکه دولت می‌تواند این مابه التفاوت را ، از محل درآمد حاصل از تفاوت نرخ فروش ارز، نه تنها برای دهک‌های پایه بلکه برای کلیه دهک‌ها جبران کند.
 
 دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی تصریح کرد: کاهش مصرف، صرفه جویی ارزی سالانه ۵۰۰ میلیون دلار، حذف قاچاق، حذف یارانه پنهان روغن در صادرات محصولات غذایی، برچیده شدن نظارت گسترده فعلی، ایجاد امکان صادرات روغن نباتی و کمک ۱۶۰ همتی به بودجه دولت  از محاسن حذف ارز ترجیحی واردات روغن خام است.
 
شریفی ضمن اعلام تصمیم دولت مبنی بر عرضه مستمر روغن خام شرکت بازرگانی دولتی ایران به کارخانجات روغن نباتی گفت: در مرحله نخست این تصمیم ۸۰ هزار تن روغن خام آفتابگردان شرکت بازرگانی دولتی به منظور جبران کمبود روغن، در برنامه توزیع قرار گرفته است.
 
بنا بر اعلام انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران،  شریفی تاکید کرد تا مادامی که تاخیر در پرداخت های ارزی وجود دارد، لازم است عرضه مداوم و مستمر روغن خام توسط دولت به بخش خصوصی ادامه پیدا کند تا شاهد توازن در تولید و توزیع و ایجاد تعادل در بازار باشیم.

منبع: ایسنا